Czym jest pompa ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie grzewcze (i coraz częściej chłodzące), które zamiast spalać paliwo, transportuje energię z otoczenia (powietrza, gruntu lub wody) do instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Dzięki temu z każdej 1 kWh prądu można „wycisnąć” nawet 3–5 kWh ciepła, co sprawia, że pompa ciepła jest dziś najtańszym i najczystszym sposobem ogrzewania domu czy mieszkania.
Jak działa pompa ciepła?
Jej sercem jest obieg chłodniczy:
- Parownik pobiera ciepło z dolnego źródła (np. powietrza zewnętrznego).
- Sprężarka podnosi temperaturę par freonu.
- Skraplacz oddaje ciepło wodzie krążącej w instalacji CO/CWU.
- Zawór rozprężny obniża ciśnienie czynnika i cykl zaczyna się od nowa.
Tak działają zarówno pompy powietrzne, gruntowe, jak i wodne – mechanizm jest zawsze ten sam, różni się jedynie źródło ciepła i konstrukcja wymiennika.
Kluczowe parametry efektywności
- COP (wydajność chwilowa) i SCOP (wydajność sezonowa) określają, ile kWh ciepła urządzenie oddaje z 1 kWh energii elektrycznej.
- Dla nowoczesnych pomp powietrze-woda SCOP ≥ 3,5–4,5, co w praktyce pozwala spełnić wymagania WT2021 i uzyskać bardzo dobry wynik w świadectwie energetycznym domu.
- Gruntowe pompy ciepła osiągają jeszcze wyższe SCOP, ale wymagają kosztownych odwiertów.
Ile prądu zużywa pompa ciepła?
Przykładowo, popularna jednostka 10 kW dla domu 120–150 m² pobiera rocznie ok. 3 000–5 000 kWh energii elektrycznej, jeżeli jej SCOP to 4,0. Przy obecnej cenie prądu w taryfie G11 (0,89 zł/kWh z VAT) daje to rachunek rzędu 2 700–4 400 zł/rok.
Wskazówka: Rachunki można zredukować niemal do zera, łącząc pompę ciepła z instalacją fotowoltaiczną i magazynem energii.
Ile kosztuje pompa ciepła w 2025 r.?
Koszt pompy ciepłą zależy od mocy, producenta i rodzaju instalacji:
Powierzchnia budynku | Szacunkowa moc | Ile kosztuje pompa ciepła (urządzenie + montaż) |
---|---|---|
70 m² (energooszczędny) | 6–7 kW | 30–40 tys. zł |
100 m² | 8–10 kW | 40–60 tys. zł |
120 m² | 10 kW | 43–66 tys. zł |
150 m² | 12 kW | 44–69 tys. zł |
200 m² | 14–16 kW | 46–72 tys. zł |
Kwoty obejmują kompletny zestaw z buforem i zasobnikiem CWU oraz 8 % VAT (dla budynków < 300 m²).
Dotacje, które obniżą cenę
- Czyste Powietrze – do 136 tys. zł przy kompleksowej termomodernizacji.
- Moje Ciepło – do 30 % kosztów (max 28,5 tys. zł) w nowych domach.
Po dotacji realny wydatek może spaść nawet o 40–60 %.
Wpływ pompy ciepła na świadectwo energetyczne
Wymiana starego kotła na pompę ciepła radykalnie poprawia klasę energetyczną:
- Niższy współczynnik EP pozwala przejść z klasy E/F do B lub nawet A+.
- Ustawodawca wymaga aktualizacji świadectwa energetycznego mieszkania lub domu po zmianie źródła ciepła – inaczej dokument traci ważność. Lepsza klasa to wyższa wartość rynkowa nieruchomości i łatwiejszy dostęp do „zielonych” kredytów.
Najczęstsze pytania inwestorów
Pytanie | Odpowiedź w skrócie |
---|---|
Pompa ciepła co to jest? | Urządzenie, które przenosi ciepło zamiast je wytwarzać, dzięki czemu ogrzewa z minimalnym zużyciem prądu. |
Jak działa pompa ciepła latem? | Odwraca obieg i chłodzi pomieszczenia, pracując jak klimatyzator. |
Ile prądu zużywa pompa ciepła w zimie? | 60–70 % całorocznej energii przypada na okres listopad-marzec. |
Ile kosztuje pompa ciepła z montażem? | 30–70 tys. zł w zależności od wielkości domu i wybranej marki (patrz tabela). |
Kiedy muszę zrobić nowe świadectwo energetyczne? | Po montażu pompy ciepła lub innej modernizacji, która zmienia charakterystykę energetyczną budynku. |
Podsumowanie
- Pompa ciepła to obecnie najskuteczniejsza droga do niskich rachunków i wysokiej klasy energetycznej.
- Znajomość parametrów COP/SCOP pomoże ocenić, jak działają pompy ciepła w praktyce i dobrać właściwy model.
- Przy rocznym zużyciu 3–5 MWh energii elektrycznej oraz możliwościach dotacji inwestycja zwraca się w kilka lat, a świadectwo energetyczne po modernizacji potwierdza wzrost wartości nieruchomości.
Jeżeli planujesz inwestycję, skonsultuj projekt z audytorem energetycznym – dzięki temu pompa ciepła będzie idealnie dobrana, a Twoje świadectwo energetyczne domu od razu wskoczy na wyższy poziom.